زحل دومین سیزحل یا کیوان آخرین سیاره ایست که با چشم غیر مسلح در میان منظومه ی شمسی می توان دید.فاصله ی آن تا خورشید تقریبا 2 برابر فاصله ی مشتری تا خورشید است.حجم زحل بعد از مشتری از سایر سیارات بیشتر است ولی باید دانست که وزن مخصوص این کره
ناچیز است.وزن مخصوص کره ی زحل از وزن مخصوص آب هم کمتر است و بدین ترتیب اگر بتوان اقیانوس بسیار بزرگی از آب ایجاد کرد که زحل در آن جاگیرد،سراسر این کره در آب غوطه ور خواهد شد و به زیر آب نخواهد رفت.قطر زحل در استوا برابر با 71 هزار میل است و گردش آن به دور خود در مدت 10 ساعت انجام می گیرد.زحل دارای اتمسفر است و جو آن شباهت کامل به اتمسفر کره ی مشتری دارد با این تفاوت که به علت فاصله ی زیاد آن تا خورشید،درجه حرارت آن لااقل 100 درجه کمتر است در 300 درجه ی فارنهایت زیر صفر گاز آمونیاک یخ می بندد و بدین جهت بسیاری از ابرهای زحل همان آمونیاک منجمد است.
ساختمان زحل نیز شباهت فراوان به ساختمان مشتری دارد،بدین معنی که یا تمام این کره ی بزرگ از گازهای مختلف تشکیل شده و یا آن که در میان انبوه این گازها مرکز جامدی نیز وجود دارد که سراسر آن را یخ پوشانده است.
زحل تعداد نه قمر دارد،که دوتای آنها بسیار بزرگ اند مثلا یکی از این قمرها به نام تیتان 3500 میل قطر دارد.
جالب ترین مسئله در مورد زحل کمربندهای آن است در 7000 میلی متری سطح زحل در روی منطقه ی استوایی آن کمربند پهن بزرگی قرار گرفته که درست بر گرداگرد این کره واقع شده است.این کمربند که در فضا قرار گرفته مساحتی معادل 35000 میل را اشغال می کند بجز این کمربند،کمربندهای دیگری هم به همان ترتیب و موازی با اوّلی گرداگرد این کره قرار دارند.
دانشمندان حدس می زنند که این کمربندهای زحل از هزار میلیون قطعات کوچک ترکیب شده اند که به دنبال یکدیگر به دور زحل می چرخند.
در میان قطعات کمربند زحل تکه های عظیم یخ هم وجود دارد.
دانشمندان ستاره شناس چنین فرض می کنند که این کمربندها در ابتدا عبارت از یک یا دو قمر جداگا نه بوده ا ند که به گرد زحل می چرخیده اند و پس از آن که قوه ی جاذبه ی زحل آنها را به خود نزدیک نمود
یکمرتبه بنا به عللی متلاشی گشتند و به شکل ذرّات ریزی به دور این سیاره شروع به گردش نمودند و به شکل این کمربندها در آمدند. اره ی بزرگ منظومه ی شمسی و ششمین سیاره از نظر فاصله تا خورشید
ششمين سياره از نظر مسافت با خورشيد و پنجمين و آخرين سياره اي است كه با چشم غير مسلح از زمين رؤيت مي شود . فاصله اش تا خورشيد 1426000000 كيلومتر و دومين سياره از نظر بزرگي بعد از مشتري است ( قطر = 120000 كيلومتر ) . وزن مخصوص آن كمتر از آب است ( اگر به فرض در آب بيفتد روي آب خواهد ماند ) . مدت حركت انتقالي آن ( به دور خورشيد ) 29 سال و 6 ماه و حركت وضعي ( به دور خود ) 10 ساعت و 15 دقيقه است .
زحل داراي كمربند هايي است كه در ناحيه استوايي آن و در فاصله 11200 كيلومتري قرار گرفته اند و شكاف ميان حلقه اي بنام كاسيني ، منجم معروف قرن 17 ناميده مي شود ، بيشتر اتمسفر زحل از آمونياك و متان تشكيل شده اند كه به علت دماي كم به حالت انجماد در آمده اند .
زحل 10 قمر دارد ؛ بزرگترين قمر به نام تيتان ( به قطر 4200 كيلومتر ) و كوچكترين به نام هيپرون ( به قطر 480 كيلومتر ) و دور ترين قمر به نام فوب ( در 16000000 كيلومتري زحل ) و نزديك ترين قمر ميماس ( در فاصله 188000 كيلومتري ) مي باشند است .انحراف محور زحل در میان سیارات خارجی بیشترین شباهت را به زمین دارد. یک روز آن تقریباً 5/10 ساعت طول می کشد .فاصله اش تا خورشید 5/9 برابر فاصله ی زمین تا خورشید است . زمان گردش زحل به دور خورشید بسیار طولانی تر از زمان گردش زمین به دور خورشید است .
سیاره گوش دار :
گالیله اخترشناسان ایتالیایی نخستین کسی بود که در سال 1610میلادی زحل را درون تلسکوپ مشاهده کرد. در آن زمان زحل دورترین سیاره منظومه شمسی به شمار می رفت، او نمی توانست زحل را به وضوح ببیند . به نظر می رسید که در دو طرف آن گوش هایی وجود دارد.دوسال بعد گوش ها ناپدید شدند و گاللیه از این واقعه سخت پریشان شد . در سال 1655 کریستین هویگنس ، اختر شناس آلمانی با تلسکوپی پیشرفته تر، زحل رامشاهده کرد ومتوجّه شد که گوش ها در واقع حلقه اند که به دور زحل کشیده شده اند هنگامی که زحل حرکت انتقالی خود را انجام می داد، او توانست حلقه ها را از زاویه های مختلف مشاهده کند، گاه حلقه ها را از پهلو می دید. دراین هنگام قطر آن ها بسیار کم می شد و به نظر می رسید که ناپدید شده اند. وخطای گالیله به دلیل پیشرفته نبودن تلسکوپ او بود.
سیاره ی غول پیکر:
زحل از حیث بزرگی دومین سیاره منظومه ی شمسی است .قظراستوایی آن تقریباً 12660
کیلومترو قطبی آن 108000 کیلومتر است . جرم زحل یک سوم جرم مشتری و 95 برابر جرم زمین است و به همین دلیل سیاره ای غول پیکر است. زحل دور تر از مشتری است و فاصله آن با خورشید تقریباً 1416000000 کیلومتراست .با توجه به این فاصله ی زیاد اثر نیروی جاذبه ی خورشید بر زحل ضعیف است سرعت انتقالی زحل یک سوم سرعت انتقالی زمین است و 5/29 سال زمینی طول می کشد .
زحل از جنبه های زیادی شبیه مشتری است ، جز این که در اطراف زحل حلقه های شگفت انگیزی وجود دارد. تمام ماده ی زحل به شکل گاز است .لایه های ابری جو آن مانند مشتری واضح نمی باشد . اما وجودشان حتمی است.
پدر مشتری :
زحل در ورای مشتری آخرین سیاره از هفت سیاره ای است که برای پیشینیان ما به عنوان پدر مشتری شناخته شده است .و توسط یک رشته از حلقه های بسیار زیبا که به دور آن حلقه زده اند احاطه شده است . در آسمان شب زمین زیبایی های زحل به خاطر نورهای روشن حلقه های اطراف زحل و نیز به دلیل قمر های زیاد آن است .
مشخصات فیزیکی زحل :
زحل شباهت قابل توجهی به مشتری دارد ، ولی کمی کوچکتر است . جرم آن نیز کمتر از جرم مشتری است.زحل کمترین چگالی حجمی را نسبت به دیگر سیارات دارد. آشفتگی های کمربند زحل خیلی کمتر از مشتری است . احتمالاً جو زحل شباهت بسیاری به مشتری دارد تا کنون متان، آمونیاک ؛اتان ، فسفین ، استیلن ، متیل استیل ، پروپان و هیدوژن مولکولی آشکار شده است .
ابرهای زحل خیلی کمرنگ تر از ابرهای مشتری به نظر زردمی رسند . ابرهای مشتری اغلب به رنگ های کمرنگ و نارنجی هستند . به این دلیل که دما در زحل کمتر از مشتری است ، ابرهای زحل در لایه های پایین ترجوّش قرار می گیرند . درون زحل احتمالاً تر کیب مشتری را دارد ، تخمین های نظری مقادیر حدود 74% هیدروژن ، 24% هلیم و 2% عناصر سنگین تر را پیشنهاد می کند . این ترکیب تقریبا ًمشابه ترکیبات خورشید است . زحل ممکن است یک هسته ی سنگین کوچک به قطر 20 هزار کیلومترو جرمی معادل m j20 را داشته باشد . حلقه های زحل با مدار زحل هم صفحه نیستند بلکه زاویه ای باهم می سازد . یکی از اثرات این پدیده در نظر ما گشادگی حلقه هاست . طی گردش 29 ساله ی زحل دور خورشید ،دوباره می توانیم حلقه ها را در گشاد ترین حالت ببینیم غیر از این دوحالت، حلقه ها از لبه دیده می شوند و جز با تلسکوپ پر قدرت ، قابل مشاهده نیستند از این طریق معلوم می شود که ضخامت حلقه ها فقط 5 کیلومتر است حلقه های زحل از میلیارد ها ذره ی ریز ساخته شده که بیشترشان چند سانتیمتر است.
گسیختگی کاسینی:
در سال 1675 میلادی ، جووانی دومینیکو کاسینی ، اختر شناس ایتالیایی کشف کرد که حلقه ی زحل از دو حلقه تشکیل شده است و میان آن دو جدایی وجود دارد . این جدایی، گسیختگی کاسینی نامیده می شود .ودر اثر گرانش تیتان قمر غول پیکر زحل به وجود آمده است .مطلاعات بعدی نشان داده اند که در اطراف زحل ، برروی هم چهار حلقه وجود دارد. داخلی ترین آنها بسیار کم نور تقریباً با بالا ابرها ی در تماس است . قطر حلقه ی نورانی بیرونی به140000 کیلومتر می رسد .
اقمار زحل :
زحل بیش از 23 قمر دارد و در آینده این تعداد نیز بیشتر می شود . 9 قمر بیش از 190 کیلومترقطر داردکه آنها با تلسکوپ از روی زمین کشف شدند . سایر قمرها کوچکترند برخی نیز فقط 18 کیلومتر قطر دارند این اقمار را کاوشگر های ویجر کشف کردند . کریستین هویگنس در سال 1655 اولین قمر زحل ،تیتان راکشف کرد زیرا این قمر بسیار بزرگ است . قمرهای زحل در مسافت های بسیار وسیعی پراکنده شده اند . اطلس ، نزدیکترین قمر به زحل ، تقریباً در فاصله ی 77300 کیلومتری از بالا ی ابرهای زحل قرار گرفته است . پهنای این قمر حدود 30 کیلومتر است . فوئبه دورترین قمر شناخته شده ی زحل ، تقریباً در 521600 کیلومتری آن قرار گرفته است این فاصله معادل 5/27 برابر فاصله ی ماه تا زمین است. یک سال و نیم طول می کشد تا یک بار فوئبه به دور زحل بچرخد ولی فقط در عرض نه ساعت به دور خودش می چرخد ، این قمر خلاف جهت سایر قمرهای زحل به دور آن می گردد . اختر شناسان فکر می کنند که فوئبه یک قمر واقعی نیست بلکه سیارک و یا ستاره ی دنباله دار اسیر شده است .
قمر های خرد شده :
منظومه ی شمسی ما زمانی شکل گرفت که قطعات کوچکتر با هم به شدت برخورد می کردند .
میماس 384 کیلومتر قطر دارد و یک دهانه ی عمیق و مدور روی سطح آن دیده می شود . قطر این دهانه نصف قطر میماس است . اختر شناسان تصور می کنند جسمی که به میماس برخورد کرده ، تقریباً باید آن را متلاشی می کرد اما این از اقبال خوش این قمر بوده است .
تتیس یکی از اقمار زحل است که 104 کیلومتر قطر دارد ، روی تتیس دهانه ای به قطر 400 کیلومتر وجود دارد.تتیس بک شکاف بزرگ نیز دارد .
دو قمر کوچک دیگر با قطری تقریباً برابر 18 کیلومتر ، در همان مدار تتیس به دور زحل می گردند .
دیونه 1126 کیلومتر قطر داردو فاصله اش تا مرکز زحل 378598 کیلومتر است .دیونه ،همراهی کوچک به نام S6-1980 با قطر 161 کیلومتر دارد که با دیونه هم مدار است.
تتیس و دیونه تنها اقماری هستند که ،قمرهایی دیگر همراه آنهادر حال چرخش است .
پنج قمر به زحل نزدیکند و قطری بین32- 98 دارند این اقمار در داخل و یا در مجاورت حلقه های زحل قرار دارند . برخی ازآن اقمار چوپان نامیده می شوند که جاذبه ی آنها باعث می شود ، دانه های یخ ، قطعات درخشنده و سنگ تشکیل دهنده ی حلقه ها از هم جدا شوند.
قمر غول پیکر:
تیتان با قطری حدود5120 کیلومتر بزرگترین قمر زحل و دومین قمر منظومه ی شمسی بعد از گانیمد می باشد . تیتان تنها قمری است که جوی ضخیم دارد ، ضخامت آن حتی از زمین بیشتر است و مانند جو زمین از نیتروژن ،آمونیاک ومتان تشکیل شده است ، مولکول های متان به هم می چسبند و مولکول های بزرگتری را به وجود می آورند وبه مه و دود تبدیل می شود . این مه و دود مانع مشاهده ی سطح تیتان می شود .این قمر 1221227 کیلومتر با مرکز زحل فاصله دارد .
( دانشمندان برای جستجو حیات در این قمر بسیار تحقیق کردند اما هیچ اثری از حیات نیافتند .)
قمرهای دو رنگ و توپ بیلیارد:
زحل دارای انواعی از اقمار است . به طور مثال انسلادوس499 کیلومتر قطر دارد. این قمرکره ای یخی می باشد و روشنایی ضعیفی دارد و به توپ بیلیارد بزرگی مشابه است. فاصله ی این قمرتا زحل 240151 کیلومتر است.
یاپتوس354 کیلومتر قطر دارد . این قمر از جهت دور بودن از زحل مقام دوم را دارد و احتمالاًکره ای یخی است ولی چرکی به نظر می رسد . درهنگام گردش به دور زحل سطح جلویی آن تیره است و گویی پوشیده از چرک ولی سطح پشتی آن سفید و درخشان است . یاپتوس قمری دورنگ است و تاکنون دانشمندان علت آن را متوجه نشدند. فاصله یاپتوس تا خورشید تقریباً 355879 کیلومتر است .
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.